Ik zie mijn kind!

Afgelopen vrijdag kregen we de kans om de omgeving van Koutiala te gaan ontdekken. Althans omgeving, onze bestemming bevond zich toch wel zo’n 1,5 rijden van Koutiala. In een eerdere weblog schreef ik over het ‘mobiele echo-apparaat’ dat een Amerikaanse arts naar Mali meenam.

Met het idee hier training in te geven, zodat lokale mensen de dorpen in kunnen om risicovolle zwangerschappen tijdig te traceren. Vrijdag mocht hij het eerste apparaat, ter grootte van een laptop, testen en aan de betreffende kliniek geven.

Anco en ik gingen mee voor de technische uitvoer van het geheel. Althans, ik nam foto’s en Anco verrichte het zware, zweet opwekkende werk ;-) Om dit apparaat goed te laten functioneren hadden we een (extra) zonnepaneel meegebracht, met bijbehorende ‘solar controller’.

Vooraf werd goed nagedacht over de kamer waar het apparaat moest gaan functioneren in de toekomst, zodat het zonnesysteem op de juiste locatie op het dak geïnstalleerd kon worden. Kabels met verschillende lengtes waren ook onderdeel van het arsenaal.

Op het moment dat alles geïnstalleerd was, - wat niet makkelijk was, wanneer je met een ‘simpele’ handboor door een cementen muur moet boren, omdat er geen 220V aanwezig is – vroegen we een zwangere vrouw (zie foto) op de tafel plaats te nemen.

Nadat ze haar twee rokken (erg cultureel!) iets omhoog had gedaan, werd de baby op de echo zichtbaar. De Amerikaanse arts liet haar ook zelf meekijken op het scherm. Dat wekte verbazing bij de vrouw op, dat ze zomaar haar eigen ongeboren baby kon zien. Dat dat toch mogelijk is!!

Met de mededeling dat haar baby er goed uit ziet, stapte ze weer van de onderzoekstafel af de warmte in. Haar andere kind was blij dat mama weer terug was, want die had tijdens het onderzoek een keel opgezet. Hij liet zich niet troosten door één van andere medewerkers van de kliniek.

Iedereen was die dag erg blij dat de kop eraf was, dat in één van de zes (CPAM) klinieken het nu mogelijk is om zwangere vrouwen te onderzoeken. We lieten ons vertellen dat zo’n 31 bevallingen deze maand (september dus) hadden plaatsgevonden. Dat is toch gemiddeld meer dan één per dag.

We zien toekomst in deze apparaten, waardoor het schrikbarend hoge sterftecijfer onder (zwangere) vrouwen wellicht enigszins omlaag kan worden gebracht. Het is uiteraard allemaal kleinschalig, maar dat neemt de kracht ervan niet weg!

Echt Malinees

Op het moment dat ik deze Weblog begin, bedenk ik me dat het vandaag mijn zus haar verjaardag is. Zus, vanaf hier: gefeliciteerd!

Momenteel zijn we beiden weer in Koutiala en wordt er hard aan het huis gewerkt. Het begint er steeds meer en meer op te lijken dat we echt in Oktober zullen verhuizen. Dat geeft gemixte gevoelens: we laten veel achter in Bamako en gaan een nieuw avontuur tegemoet. Waarin andere mensen een rol zullen gaan spelen…in de goede zin van het woord.

Tijdens een vorig bezoek aan Koutiala had ik een ‘naaier’ nodig om een wikkelrok te maken. Via een collega kwam ik bij Ami terecht, mijn naamgenoot. Vandaag kwam ik vluchtig langs haar naaishop en besloot ik haar even te groeten. Op zulke momenten verbaas ik me keer op keer hoe goed Malinezen zijn in het onthouden van gezichten, namen.

Zodra ze me zag, herkende ze me direct. En stond ze op van achter haar naaimachine om even te kletsen. Ze reageerde verheugd op het nieuws dat onze verhuizing naar Koutiala dichterbij kwam. En dat nadat we elkaar slecht één keer eerder hebben gezien. De warmte en gastvrijheid die van Malinezen uitgaat blijft bijzonder!

Ook Anco had gisteren een super Malinese ervaring, met de nadruk op ‘super’ ;-) In Koutiala wordt bij twee families het internet intensief gebruikt in verband met ‘homeschooling’ (hebben we hier een goed Nederlands woord voor?)…Dit vraagt zoveel bandbreedte, dat anderen (lees: collega’s) hier hinder van ondervinden. Andere zaken als het checken van e-mail worden hierdoor vaak bemoeilijkt.

Tijd voor actie, vonden we met z’n allen. Sinds kort kent Koutiala ook een andere internetaanbieder met de naam Orange (ook in Europa bekend!?)…Hij en collega er dus op af. In de ochtend werd besloten in verband met Ramadan. Kom je in de namiddag dan wordt er al ‘langzaamaan’ afgebouwd met het werk in afwachting van de avond.

Maar goed, Orange dus…Wat bleek nu? Het kantoor van Orange bleek niet veel meer dan een kale ruimte te zijn. Een telefoon / internet aanbieder waar geen enkele telefoon aanwezig was ;-) Een internetverbinding regelen voor Koutiala? Nee, dan moet u in Bamako zijn (huh?)!! We kunnen wel even contact voor u opnemen…als we uw mobiel mogen gebruiken?!

Toen Anco me dit vertelde kon ik m’n lach niet inhouden. Zo Malinees om op deze wijze zaken te doen. Hoe vaak door vrienden, bekenden, onbekenden niet om het gebruik van mijn telefoon (en dus krediet wat op die van hen mist) wordt gevraagd. Het is niet meer op twee handen te tellen. En zoals een goede Nederlander betaamt blijven we vriendelijk lachen. Want grappige situaties levert het op, dat is zeker!

Dag bezoek!

Het zit er weer op, ons bezoek is gisterennacht naar Nederland teruggevlogen. Na een lekker etentje bij de Italiaan hebben we (zonder tranen ;-) afscheid genomen. We waren het eens over de afgelopen tijd: leuk / gezellig, werken tot het zweet je uitbrak, leerzaam, geslaagd. Onze vrienden hebben een goede tijd in Mali gehad en het bezoek als zeer positief ervaren…

Dat lag uiteraard niet alleen aan ons (het moet gezegd worden ;-), maar ook aan de gastvrijheid van de Malinezen. Onze vrienden hebben drie maanden gewerkt op de Anastasis, in Benin en Liberia. Het leven in Mali vonden zij dan ook een stuk vriendelijker, soms zelfs ‘minder agressief’. Voor herhaling vatbaar, wat ons betreft!

Met het wegbrengen van onze gasten, haalde Anco alweer een nieuwe (ziekenhuis) gast op. Dit keer vanuit heel andere hoek, namelijk Amerika. Deze gast komt drie weken helpen in het ziekenhuis, hij komt personeel trainen voor het gebruik van een ‘mobiel echo-apparaat’… Het apparaat is niet groter dan een laptop en dus ook makkelijk mee te nemen als handbagage.

Het verbaasde me weer hoe makkelijk een en ander (aan apparatuur) door de douane op het vliegveld kwam. De arts vertelde dat ze eigenlijk alleen geïnteresseerd waren of hij voedsel Mali importeerde. Niet dus, dus dat kwam mooi uit!

Het project met mobiele echo-apparaten vind ik de moeite waard om te vermelden. Veel zwangerschappen in de Malinese dorpen, aldus deze arts ook, hoeven niet te gaan zoals ze nu gaan. Met allerlei complicaties, voor zowel moeder als kind. Met dit apparaat en de bijbehorende training hoopt hij dat medewerkers de dorpen in zullen gaan om vroegtijdig meer gecompliceerde zwangerschappen te traceren. Opdat deze vrouwen weer (op tijd) naar het ziekenhuis in Koutiala kunnen worden ‘doorverwezen’…

Een geweldig initiatief vind ik zelf! Op die manier kan het sterftecijfer bij bevallingen (1 op de 10 vrouwen) naar beneden. Om nog niet eens te spreken van de kinderen die geboren worden.

Anco is inmiddels alweer naar Koutiala vertrokken…Ik zal wat later (begin volgende week) gaan in verband met een vrouwenconferentie waar ik naar toe ga zaterdag. Alleen ben ik echter niet, onze kleine vriendin heeft reeds ontdekt dat we alweer terug zijn. Ze ligt hier op de Lazy Boy (uitklapbare luie stoel) te slapen … Ben ik zo slaapverwekkend dan? Je zou het bijna zeggen.. maar nee dit is heel gewoon hier in Mali.

Bovendien vast ze wegens de Ramadan en kan ze over zo’n 30 minuten (het is nu kwart over 6 in de avond) weer eten en drinken. Niet eenvoudig en dat ruim 30 dagen lang.

Eigen huis en tuin

Het kantoor in Koutiala begint al steeds meer op een ‘echt huis’ te lijken. Er wordt hard geklust, door zowel Nederlanders als Malinezen. Met nog drie klusdagen te gaan, voordat onze kluspartners weer op het vliegtuig naar Nederland stappen.

Het is bijzonder goed en leuk om op deze wijze aan de slag te gaan. Waren onze twee vrienden niet gekomen, dat had het huis er wellicht nog zo bijgestaan als de afgelopen maanden. Nu het werk eenmaal in gang is gezet, zal de afronding niet lang op zich laten wachten.

Wat wordt er precies gedaan? Muren uitgehakt om twee kamers tot woonkamer samen te trekken, een keuken wordt uit hout getoverd, de badkamer wordt verlengd waardoor ons bad toch mee naar Koutiala kan ;-) Op die manier krijgt ook een loze (kantoor)ruimte weer een functie.

Naast klussen rijden we veel door Koutiala rond, om allerlei materialen te verzamelen. Of om mensen te bezoeken…Of (idee voor vanmiddag) om een rustig plekje te zoeken waar een wandeling kan worden gemaakt.

Marconieta heeft ook haar verpleegkundige talenten in praktijk gebracht. Drie dagen in de week komen moeders met babies voor allerlei kleine ‘check-ups’: wegen, meten, vaccinaties, voorlichting over voeding etc. Ook de zwangere vrouwen komen op die dagen voor controle. Gemiddeld komen er dan 40-60 babies per dagdeel.

Derk is de specialist in keukens en dat komt mooi uit. Verder zijn hij en Anco twee handen op één buik en genieten zichtbaar van het samen klussen (en mannenpraat ;-). Zo nu en dan rijzen er vragen op over de Malinese, niet altijd veilige, werkwijze maar ook dat hoort bij het leven hier in Afrika.

Al met al schiet het werk lekker op en denken we dat we in oktober wel naar Koutiala kunnen verhuizen. Veel Malinezen blijven ons ook vragen wanneer we nu (eindelijk in hun beleving) deze kant op komen. Nu kunnen we zeggen dat er aan het huis wordt gewerkt en zodra het klaar is, dat we onze spullen oppakken en verhuizen. Dat is voor hen vaak een bevredigend antwoord.

Het is verder ook heerlijk om te kunnen overleggen in je eigen taal. We betrappen ons erop dat we soms Nederlands tegen Amerikanen praten ;-), Engels tegen Malinezen etc. Het is zogezegd een ratjetoe in onze hoofden. Meer zelfs dan normaal…

Even terug op stek

We zijn weer even terug uit Koutiala…met de nadruk op even, omdat maandagnacht twee goede vrienden Bamako binnenvliegen. Ze gaan ons helpen bij het opknappen van ons toekomstige huisje in Koutiala. Echt geweldig vinden we dat!

Het virus dat rondwaaide op de conferentie heeft menig teamlid wat achterop gezet. Zelfs vandaag hebben sommigen onder ons nog te kampen met buik- en darmklachten. Voorlopig voor ons geen groep mensen bij elkaar met een airco die virussen rond circuleert ;-)

Bij thuiskomst werden we opgewacht door drie enorm gegroeide pups (zie foto). De tijd gaat aanbreken dat we afscheid van twee van hen moeten nemen. De derde blijft op de compound en wordt verzorgd door onze buren. Ben benieuwd hoe dat verloopt, als vader, moeder én zoon een tijdje op hetzelfde territorium rondrennen…

In Koutiala hebben we rustig aangedaan, omdat onze lichamen nog niet heel hard meewerkte bij het doen van ‘zwaarder’ werk. Anco is bezig geweest op de bijbelschool – opzet van een zonnesysteem - , terwijl Ewien met collega’s heeft gewerkt aan de Engelse ondertiteling van de videoclip over diarree.

Mensen in Koutiala (ziekenhuis) en de States (een dokter die enkele weken in Koutiala heeft gewerkt) staan te popelen op de laatste versie van de videoclip. Een collega, verpleegster vertelde dat het bijzonder is hoeveel kinderen ze nu behandeld en ziet voor diarree. Zo’n gezondheidsclip zal dan een goede hulp zijn bij het niet keer op keer vertellen hoe dit te voorkomen en hoe dit te behandelen.

Voor ons vertrek naar Koutiala volgende week hopen we een en ander rond te hebben, zodat we kunnen starten met het kopiëren van DVD’s…

Zoals genoemd zullen we zo’n acht dagen gaan klussen in Koutiala. De betreffende vrienden zijn kinderverpleegkundige en timmerman / manusje-van-alles. Zij zal in het ziekenhuis kunnen worden ingezet, terwijl hij – samen met Anco en anderen – aan de bouw van de keuken begint. O ja, Anco vertelt een ieder ook al dat 'de vrouwen' aan het verven worden gezet...

Veel Malinezen vragen ons keer op keer wanneer we nu precies naar Koutiala verhuizen. Op dit moment kunnen we volmondig zeggen: binnenkort, want er wordt aan ons huis gewerkt ;-) Zodra ons huisje klaar is, kunnen we gaan nadenken over inpakken. Het zal nog een hele klus worden om ons huis in Bamako leeg te maken, met name als het gaat om onze werk / logeerkamer. Iedereen glimlacht bij het zien van de vele technische spullen die Anco hierin weet op te stapelen.

Net als die goede, oude tijd zullen we maar zeggen….Ook in Den Haag had Anco er een handje van om één kamer volledig in beslag te nemen voor zijn ‘technisch spul’…Ik vrees dat het in Koutiala niet veel anders zal gaan in de (nabije) toekomst ;-)

Belevenissen Segou

Het was een goede tijd, onze conferentie in Segou. We hebben onze directeur van meerdere kanten leren kennen: als fanatiek fotograaf en boeiende spreker. Ook onze (Amerikaanse) collega’s waren zeer over hem te spreken.

Voor alle kids (inmiddels groeit het veld met kinderen) was een speciaal programma uit de States overgekomen. De dochter van onze directeur hielp mee met de organisatie. Het was leuk om te zien hoe enthousiast de kinderen waren in ons laten zien wat ze die week hadden geleerd.

Zoals bij elke conferentie (airco en grote hoeveelheden klaargemaakt voedsel) waren er weer aardig wat zieken. Nieuwe collega’s mailden al dat ze er niet naar uitzagen nog een keer te eten op de plek waar we ons bevonden. Toch staat dit hotel goed bekend en lijkt het met name te maken te hebben met de grote groepen die ze van voedsel moeten voorzien. Daarbij lieten wij het eten ook nog wel eens koud worden, omdat het programma uitliep.

Maar goed, het moet toch ook niet zo zijn dat elke conferentie ons halve team vloert…dat is nu ook weer niet de bedoeling ;-) Ikzelf (Ewien) kreeg naar alle waarschijnlijkheid (nooit 100% zeker te zeggen) malaria. Kan ik eindelijk meepraten over wat het is, al is het niet van harte hoor!! Ik blijf in het vervolg liever verre van dat…pff, wat kan je je dan ellendig voelen zeg. Schreeuwende oorpijn had ik en knallende koppijn, met daarbij alle andere voorkomende malaria symptomen.

Vandaag gaat het weer redelijk, al is mijn maag echt van slag. Die van Anco ook overigens, maar wellicht om andere redenen. De zware medicatie (als kuur) ligt zwaar op de maag, helemaal als je toch al niet veel kan en wil eten. Tel daar de verschillende medicijnen bij op voor de allergische reacties die ik had en ik kan het voorlopig (hoop ik) wel weer even medisch uitzingen.

Terug in Bamako vond er een culturele gebeurtenis plaats…Het buurtmeisje dat regelmatig komt zag onze auto aankomen en stond direct op de stoep. En dan te bedenken dat we alleen nog maar ons bed wilden zien ;-) Toen ze hoorde dat ik niet zo lekker was kwam ze even groeten en verdween ze weer.

Om vervolgens de volgende dag (zaterdag) voor me te komen zorgen. Het is grappig om te zien wat een 11-jarig meisje onder verzorgen verstaat. Al vond ik het bijzonder waar ze zelf mee aankwam. Zo vond ze dat ik moest eten om aan te sterken (anders werd ik niet gezond) en zette ze een schoteltje met vier kaasstukjes voor me neer en een schoteltje met een stukje vis.

Ook de koude, natte doek op mijn voorhoofd werd regelmatig ververst. En laat ze nu ook nog de afwas hebben gedaan ;-) Tussen de bedrijven door hield ze zich bezig met de tv en met tòntòn, zoals ze Anco noemt. Na de afwas – er is tenslotte gewerkt – vroeg ze waar ze zich kon wassen. Ik dacht eerst dat ik het niet goed verstond (gebrekkig Frans van haar kant en gebrekkig Bambara van mijn kant), maar dat was niet zo.

En ja hoor, vijf minuten later stond mevrouw onder de douche. Had graag een verborgen camera willen hebben om te zien wat ze allemaal voor nieuwe dingen zag en tot zich nam ;-) Toch heeft het wel wat, zo’n meisje dat graag hier haar tijd doorbrengt. We begrijpen het ook prima, omdat bij haar thuis niets meer te vinden is dan een woonkamer met wat oude meubels erin. Speelgoed of een tv zijn ver te zoeken.