Werk in uitvoering

Het aftellen tot de verkiezingen is begonnen. Ook in Bamako slaat de verkiezingskoorts toe. Op elke lantaarnpaal knikt ATT (de huidige President van Mali) ons lachend toe. Op tv kan men uren lang luisteren naar wat de 9 kandidaten voor het land in petto hebben.

Toch heerst er ook veel cynisme .... en horen we om ons heen dat vrienden, collega’s niet zullen gaan stemmen. Een veelgehoord argument is: ‘ik heb niets met politiek’ of ‘er zal toch niets veranderen’. Onze computerleraar vertelde ons dat de verkiezingsopkomst in voorgaande jaren op ongeveer 25% lag.

De komende week zal dan ook bepalend zijn...Zondag 29 april 2007 vinden de verkiezingen plaats. Wij, daarentegen, houden ons niet teveel met politiek bezig. We zullen geen stem hebben in het geheel, al is het wel interessant om met de gemiddelde Malinees over politieke zaken te discussiëren. Het kan er soms ‘heet’ aan toegaan (in het frans zegt men: ça chauffe)...

De volgende week zal voor ons een drukke, interessante week worden. Anco houdt zich dezer dagen met name bezig met de solaropzet op de bijbelschool Bethel in Koutiala. Daarnaast krijgt zijn rol in het radiowerk steeds meer vorm.

Ewien heeft in Koutiala de tijd genomen om met verplegend personeel te praten over een scenario voor een eerste videoclip. Het onderwerp zal zijn: (het voorkomen van) diarrhee. Een niet al te smakelijk onderwerp ;-), maar wel superbelangrijk in een land als Mali.

Veel baby’s en kleine kinderen lijden hieraan in Mali, omdat men het kind (bad) water geeft naast de borstvoeding. Geen enkel putwater in Mali is kristalhelder (of bacterievrij), waardoor met name de kinderen lijden.

Het zal een uitdaging gaan vormen om te weten ‘welke boodschap’ te communiceren in een korte videoclip (5-10 min) als deze. Niet alle kreten die in het westen werken (goedkoop, beste, etc) zijn bruikbaar in een zo’n cultureel verschillend land als Mali. Gelukkig heeft er ook een Malinese dominee plaats in ons videoteam, zodat hij de culturele correctheid van een en ander kan beoordelen.

Genoeg te doen dus de komende tijd! En daarbij voldoende uitdagingen die voor ons liggen. Het werken met technische apparaten, op welk gebied dan ook, blijft onvoorspelbaar, vanwege de hoge uitval door hitte, onweersschichten etc. Ons motto daarin is: vooral blijven lachen en schouders eronder ;-) Dit gedeelte van ons werk in Mali is nu eenmaal ‘part of the job’....

Roerige tijden

Onze tijd in Sofara Ba (zie foto hierboven) was heet, maar goed. Het heeft ons een goed beeld gegeven van het evangelisatiewerk dat onze collega’s ‘naleven’ in een traditioneel Bozo-dorp als Sofara Ba. Daar lijkt het alsof de tijd heeft stilgestaan en is er buiten vissen, warmte, modder, mobiele telefoons, …weinig om je mee bezig te houden ;-)

De Bozos staan bekend als vissers die trots zijn op hun behoud van cultuur en levensgewoonten. De eerste Bozo die, om in zijn levensbehoud te voorzien, afstapt van het vissen moet nog gevonden worden. Deze trotse houding maakt hen ook in sommige opzichten onbenaderbaar, niet makkelijk om mee te leven.

Het was dan ook bijzonder om te zien en te filmen hoe onze collega’s hun leven leven in een dorp als Sofara Ba. Zo’n vissersdorpje aan het water levert prachtige videobeelden op. De nachten waren extreem warm (er is geen elektriciteit) en daardoor kort. We werden wakker gehouden door het mannen kikkerkoor dat op zoek was naar ‘de ideale vrouw’. En dat lieten ze uit volle borst horen ;-)

Tijdens ons verblijf hebben we wederom een nieuwe culturele ervaring opgedaan. Meer dan één om eerlijk te zijn. De zondagsdienst veranderde van kerkdienst in begrafenis, omdat een van de gelovigen de avond / nacht ervoor was overleden. Deze man was slechts 35 jaar en al jaren ziek.

Tijdens de kerkdienst werd het lichaam – gewikkeld in kleden en matrassen – binnengebracht en op het podium neergelegd. Dit ging zo klungelig en niet zonder stunten dat ik in gedachte het lichaam al ter aarde zag vallen. Gelukkig gebeurde dit niet!

Nadat het lichaam was neergelegd werd er een korte speech gehouden en zong men verschillende christelijke liederen. Vervolgens werd het lichaam, vergezeld door een grote groep mensen, naar de begraafplaats gebracht. In Mali – en helemaal nu in de hete tijd – gaat er geen tijd verloren met het begraven van de doden. Nog dezelfde dag dat iemand overlijdt wordt hij / zij, indien mogelijk, begraven.
Bij zo’n gelegenheid als deze valt het ons iedere keer weer op hoe veel hoopvoller de begrafenissen zijn bij de christenen dan bij de moslim Malinezen.

In Sevare (stadje dichtbij Sofara Ba) werden we, tijdens het diner, ingewijd in de raadselen der (komende) Presidentsverkiezingen. In naam heeft Mali democratische verkiezingen, maar in de praktijk blijft daar weinig van over.

Er worden fictieve of dubbele namen opgevoerd, intimidatie in verschillende vormen vindt plaats. Wanneer een Malinese inwoner geen identiteitskaart heeft, moet hij door middel van twee getuigen aantonen dat hij de persoon die hij zegt te zijn. Klaarblijkelijk staan er getuigen bij de deur van een stemlokaal om voor geld te getuigen. En niet alleen voor één persoon in het algemeen ;-)

Het beloven dan ook hectische weken te worden voor de verkiezingen die plaatsvinden op zondag 29 april 2007. Eén van de gemeenteleden in Sevare noemde zelfs dat het zal gaan ‘opwarmen’ (Malinese uitdrukking) tijdens deze verkiezingen. Er wordt dan ook veel gebeden in de kerken voor een totale ommezwaai van het corrupte regeringsstelsel zodat eerlijke verkiezingen dit jaar mogen plaatsvinden.

San en Sofara

We staan aan de vooravond van onze reis naar San en Sofara. We hebben een korte, maar goede tijd in Koutiala achter de rug.

Indrukwekkend was het om in het ziekenhuis rond te lopen. Momenteel vinden er gemiddeld 4 bevallingen per dag plaats!! Afgelopen weken zijn er menig tweelingen en zelfs een drieling geboren. Wat een werk wordt er per dag verzet. En wat een getuigenis gaat er van het ziekenhuis uit!

En dat eist ook zijn tol. Onze vriend en collega gynaecoloog is toe aan zijn verlof. Over 5 weken (hij houdt de aftelling goed bij ;-) gaan hij en zijn familie voor 3 maanden terug naar Amerika. Dat zal een goede tijd voor hem zijn om uit te rusten van zo’n hectisch, eerste openingsjaar van het ziekenhuis.

Momenteel is er ook een groot werkteam over uit zijn kerk, die alle (nieuwe) zendingswerkers met allerlei handigheden verblijden. Kinderkamers worden van een kleurig likje verf voorzien, watertorens worden opgezet en kleine verbouwingen vinden – waar nodig – plaats. Een en ander is wel nodig waar vanaf de middag tot de late avond / nacht vaak geen water uit de kraan te krijgen is.

Een bezoek van een team als dit is niet alleen belangrijk voor de werkzaamheden die ze verrichten…Zoals ze zelf ook zeggen, krijgen ze zo een veel beter beeld van wat ‘hun zendingswerkers’ precies doen. Ze voelen zich gezegend om zo’n twee weken in ons Koutiala team mee te mogen draaien.

Goede daden dus van beide kanten. Ondanks alle ziekenhuis hectiek is Koutiala goed vertoeven. We zien er naar uit om hier in de toekomst meer tijd door te brengen.

Morgen dus weer “on the road”…Onze collega’s in het dorpje Sofara (niet ver van Djenné) hebben ons gevraagd hun aan collega’s uitgeleende auto mee te nemen. Geen gezellige rit dus in twee auto’s, maar gelukkig is het niet al te ver.

Zoals eerder genoemd zullen we in San wat extra computers installeren op het kerkelijk hoofdbureau. In Sofara gaan we het wonen en werken van collega’s op video vastleggen. Ikzelf ben erg benieuwd hoe dat zal gaan. In hoeverre zullen de (conservatieve) dorpelingen op rondlopende foto- en videocamera reageren? Meer hierover in een volgende weblog.

Groeten uit een nog steeds warmer wordend Mali….

Regen van zegen

Het beloofd een bijzondere week te worden en niet alleen omdat het Pasen is. Vanuit een heet Mali alsnog ‘Gezegende Paasdagen’ toegewenst. We mochten dit jaar Pasen vieren op een bijzondere en geheel Malinese wijze.

De dienst in onze gemeente was hartverwarmend en vreugdevol. De preek had als thema: de kracht van Jezus opstanding. We zijn gezegend met een goede voorganger en spreker in onze gemeente dichtbij ons huis. Het voelt in de gemeente werkelijk als “chez nous”.

Vlak na de dienst gingen we, naar Malinese gewoonte, op bezoek bij de domineesvrouw (Lydie). Ze is net terug uit Koutiala na een gynaecologische operatie. Haar verblijf, vertelde ze, was om meerdere redenen bijzonder. Ze voelde zich bijzonder “thuis”, omgeven door zorg en liefde van de verpleegsters en zendingswerkers.

Eén van onze collega’s had verteld dat Lydie een bijzondere patiënte was. Iedereen in het ziekenhuis had tijdens haar verblijf het Goede Nieuws goed en duidelijk gehoord. Voor en nadat Lydie onder narcose werd gebracht, zong zij namelijk allerlei liederen en preekte vol overgave. Waar het hart vol van is….

Mijn Paaszondag werd afgesloten met een klein feest bij Aya, onze vriendin en helper in huis. Ze had alle dames uitgenodigd die met Carina samenwerken in een project en daarnaast ook haar Moslim buren en kinderen. De binnenplaats bij haar huis zag bijna zwart van de mensen.

Ik keek enigszins vreemd op wanneer één van de buren even aan kwam waaien, en vervolgens een bord met eten mee naar huis nam. In onze cultuur ondenkbaar om dit te doen, hier wellicht geaccepteerd, al heb ik nog niet uitgezocht in welke mate ;-)

Vandaag mogen we de ‘nieuwe, tweedehands’ motor voor onze computerleraar ophalen. Hij vertelde me aan de telefoon dat hij deze Paasdagen, o.a. vanwege zijn speciale gift, niet snel zou vergeten. Via deze weg wil hij een ieder die hieraan heeft bijgedragen bedanken.

De motor komt precies op tijd, omdat hij woensdag vol goede moed weer in de jonge jongensgevangenis aan de slag gaat. Alles staat gereed om er een mooie herstart van het project van te maken. Ook de jongens staan te trappelen van ongeduld. Helemaal zij die weten dat ze bij de eerste nieuwe groep horen ;-)

Wij gaan morgen weer op reis. Ook dat voelt goed na toch ruim een maand in Bamako te zijn geweest. De reiskriebels komen langzaam weer op, al hebben we een goede, wat meer rustige tijd achter ons liggen.
Dit keer gaat onze reis naar Koutiala (werken aan het internet), San (computers installeren op het bureau van onze Kerkpresident) en Sofara (korte videofilm maken van onze collega’s die werken onder de Bozo’s)…

Het beloofd vooral een warme tijd te worden. Collega’s zeggen dat met name een verblijf in Sofara op dit moment een ware uitdaging vormt. We zullen zien…moeten een en ander toch eerst zelf aan de lijve ondervinden, willen we “ervaringsdeskundige” zijn ;-)

p.s. We zullen wegens onze reis de komende tijd wat minder bereikbaar zijn...

Computerzaal komt tot leven

Laat ik beginnen met te zeggen dat het ‘waarrrummm’ is hier in Mali. Het zweet staat op mijn voorhoofd en dan ben ik alleen nog maar ‘vrij passief’ deze weblog aan het tikken. Moet je je voorstellen wat er gebeurd als ik opsta, iets ga halen buiten en dan weer terug in huis kom ;-)

Aan vochtverlies dus geen tekort. Zelfs de Malinezen klagen steen en been. Het lijkt elk jaar weer heter te zijn dan voorheen. Maar in realiteit herinner je je niet meer (een jaar later) hoe warm het eigenlijk het jaar ervoor was. In huis is het toch wel zo’n 35+ graden, buiten al gauw 45+ op bepaalde momenten van de dag. Het gevoel bekruipt onze elke dag wel eens een keer of wat dat onze hersenen 'kokende' zijn en daardoor niet naar behoren functioneren ;-)

Maar goed, genoeg gezegd over de warmte. Krijg het er alleen maar warm(er) van. In deze weblog willen we jullie graag op de hoogte brengen van de voortgang in Bolle Mineurs, de jonge jongensgevangenis.

We zijn inmiddels flink wat stappen verder met dit computerproject. Inmiddels is de zaal zo goed als stofvrij gemaakt en hebben we drie computers geïnstalleerd. Voorzien van een geheel nieuwe ‘franse’ versie van Edubuntu (menselijk zijn voor anderen), het paradepaardje van Anco ;-) Het ziet er allemaal gelikt uit.

Edubuntu is gratis software dat gericht is op het gebruik in schoolsettings. Het is één van de vele versies een Linux. Het maakt gebruik van één centrale server en meerdere ‘clients’. Dit houdt bijvoorbeeld in dat software maar op één server geïnstalleerd hoeft te worden, wil het op alle computers werkzaam zijn. De clients kunnen dan ook oude computers zijn, die soms zelfs geen harde schijf bevatten.

Gisteren hebben we de voorbereiding op nieuwe lessen afgerond. Met het ophangen van een whiteboard (verkregen in Nederland bij Stichting hand ;-), het verkrijgen van een lijst met nieuwe studenten – 12 in totaal, etc. Het plan was om daarna direct aan de slag te gaan.

Dit werd echter afgeketst door de ‘leiding’. Met de feestdagen in het verschiet (Goede vrijdag en Pasen), had hij besloten dat we pas hierna mochten beginnen. Ook op onze vraag of we de jongens alvast mochten ontmoeten om hen een schrift en pen te geven werd negatief geantwoord. Helaas, maar waar…We wilden zo vlak voor een nieuwe start geen moeilijkheden maken en zijn dus weer op huis afgegaan.

Het blijft altijd lastig om te peilen waarom bepaalde dingen gaan zoals ze gaan. Het heeft in ieder geval alles met status en macht te maken. Ook dit keer werd er weer terloops gezegd dat er maar ‘weinig’ voor de leiding in het nieuwe contract zat. Vrij vertaald: geld en andere voordelen.

De handtekening van de directeur staat er echter goed en duidelijk onder, dus de komende 6 maanden geldt het contract zoals het is. En kunnen we daar ook altijd weer op terugvallen. Wel zo prettig ook voor onze computerleraar.

De jongens zien er in ieder geval naar uit. Het is elke keer weer schrikken om te zien hoe mager ze er in deze warme maanden bijlopen. Ook kregen we even het ware gezicht te zien van een van de bewakers. Hij sloeg een jongen met een boomtaak, meerdere keren en hard. Toen we informeerden waarom dit gebeurde, was het wegens belediging van de superieuren. Lastig, want dat is nogal een vaag begrip.

Met de Paasdagen gaan meerdere dominees langs de gevangenissen. Om hen het Paasverhaal te vertellen en hen van kleren, zeep en andere benodigdheden te voorzien. Op die manier is het ook voor de jongens in Bolle Mineurs een beetje Pasen…

Wandelen bij maanlicht

Nee, dit is geen 1 april-grap (hoop overigens dat jullie er meer aan hebben gedaan dan wij ;-)...Ik heb echt getracht te wandelen bij maanlicht. Tegen de tijd dat we daadwerkelijk met een man / vrouw of 40 aan gingen 'maanwandelen', verdween de maan als sneeuw voor de zon (grappige uitdrukking hier ;-). Alsof de maan zelf uit was op een goede 1 april-grap ;-)

Dit maanwandelen heb ik, Ewien voor alle duidelijkheid, niet in Bamako gedaan. Maar helemaal in Teriya Bugu, zo'n 300 km van Bamako. Wellicht komt de naam Teriya Bugu de oplettende lezer bekend voor. Dit is dezelfde plek waar ons nieuwsjaark(r)amperen met ons Mali – team heeft plaatsgevonden.

Het was uiteindelijk wel een lange rit om zeggen en schrijven een 1,5 uur (10 km) maan te wandelen. Maar ja, wie A zegt moet ook B zeggen. De echte sportievelingen lieten zich dan ook zien op dit afwisselende weekend, waar niet alleen gewandeld werd, maar ook (maan) gezwommen, lekker gegeten en jawel gedanst.

Al met al erg leuk, als je de enigszings oncomfortabele reis heen en terug even voor het gemak uitwist. Anco, die de afgelopen tijd wat minder sportief is ;-) is thuisgebleven. Bij mijn vraag vooraf wat hij van plan was allemaal te gaan doen in mijn afwezigheid zei hij 'slapen'. Bij dezelfde vraag wat hij had gedaan, antwoordde hij: computeren, computeren, computeren...

En da's waar. Hij heeft namelijk o.a. de computers voor het project in de jonge jongensgevangenis klaargemaakt. Er staat voor maandag (a.s.) een afspraak om 3 computers te herinstalleren en woensdag met de eerste jongens (weer) van start te gaan. Hier zien we met z'n allen erg naara uit, om 'eindelijk' weer te kunnen beginnen. Gebed voor een soepele herstart is hierbij niet overbodig....

Nog even terug naar Teriya Bugu...We hebben daar weer culturele momenten mogen beleven. Niet alleen 'op z'n Malinees', maar ook 'op z'n Frans'. Het grootste deel van de 40 deelnemers komt namelijk van Franse huize.

Het begon al toen we vrijdagavond vrij laat aankwamen. Laten we zeggen rond een uur of 8. Bij de vraag aan 'de keuken' of we nog iets lichts en makkelijks konden eten, werd er een beetje gemompeld. We waren namelijk de enige gasten op dat moment ;-) Uiteindelijk kon dit wel, maar dan zou het om 11 uur 's avonds klaar zijn. Elf uur? Zoiets makkelijks moet dit dan niet zijn. Nee, de Malinese koks wilden alles serveren zoals het menu van de dag bood, inclulsief aardappels voor de puree die nog klaargemaakt moesten worden, enz, enz. Nee, doe dan maar alleen de omelette die onderdeel van het menu was...en dat kon uiteindelijk gelukkig, waardoor we toch zeker rond 9 uur aan tafel deelnamen.

De volgende dag besloten een vriendin en ik te gaan waterfietsen...bijna op het heetst van de dag. We hadden ons echter goed ingesmeerd (1x) en water hadden we bij ons. Voor de gelegenheid hadden we ons wel een keertje in een korte broek gehesen (in Mali laat een vrouw haar knieën en heupen niet zien), wat later uiteraard niet zo'n goed idee bleek te zijn.

Onze bleke, niet aan zon blootgestelde knieën (en voeten, en handen) bleken niet bestand te zijn tegen een 2 uur felbrandende zon. En auw, wat een pijn doet dat zeg. Maar goed, het was de ervaring waard. We hebben niet alleen beesten op de foto kunnen zetten, maar ook vissers die met hun bootje de netten aan het ophalen waren. Speciaal voor de foto (en een woordje Bambara) gooide hij ook nog wel een keer zijn net uit (zie foto). Als dank, en omdat ik cultureel zijn zus ben, kregen we dan ook twee versgevangen – hopen we althans, vissen aangeboden. Tot hilariteit van de koks in de keuken gaven we die weer aan hen cadeau, toen we weer veilig op land waren.

Nou, je kunt niet zeggen dat we ons niet hebben vermaakt. Al lig ik deze weblog wel met een natte handdoek op mijn knieën te typen ;-)