25 februari 2007

Onrust

De titel komt niet echt overeen met de plek waar we ons nu bevinden: Ségou. Een plek waar we tot rust mogen komen met het hele team tijdens een (paar dagen) gebedsconferentie. Vanwaar dan die titel zou je kunnen denken?

Nou, het is toch wel onrustig op meerdere ‘plekken’ in ons leven...of breder genomen het leven van mensen om wie we geven. Voordat we naar Ségou gingen bijvoorbeeld kregen we een telefoontje van onze taalvrienden die in Guinee wonen. Ze waren onderweg naar Mali, Bamako, omdat de onlusten in dit land standhouden. Ze waren emotioneel en lichamelijk op en waren tegelijkertijd verdrietig, omdat ze een land en vrienden achterlieten, waarvan het niet zeker is of ze ernaar terug zouden keren.

De onrust in de landen om Mali lijken toe te nemen, een soort sneeuwbaleffect. In Senegal bijvoorbeeld worden morgen (zondag) de verkiezingen gehouden. Ook dit gaat gepaard met onrust, oppositie en een president die zegt bereid te zijn de wapens op te pakken, als de verkiezingsuitslag niet gerespecteerd wordt.

Dit horende moest ik denken aan een vraag die een Congolese vriendin me stelde vorige week. In Mali zullen dit jaar namelijk ook presidentsverkiezingen worden gehouden. Volgens haar (heb het zelf nog niet nader bekeken) in de maand mei / juni. Uit voorzorg sluiten de scholen vroeger, omdat onder studenten vaak de meeste weerstand wordt aangetroffen. Door de school vroeg te sluiten, zijn de studenten wellicht meer “at ease” zoals ze dat mooi in het Engels zeggen.

Maar goed, terug naar de verkiezingen in Mali. Ze stelde me dan ook de (onverwachte) vraag of wij het land zouden uitgaan als de verkiezingen plaatsvonden. Het land uitgaan? Keek ik haar enigszins verbaasd aan...die vraag was nog geen moment in me opgekomen. Al zou het wel een eerste ervaringen (van de vele deze tweede termijn ;-) voor ons zijn, de verkiezingen...

In het klein maakt ons Mali team ook ‘enkele turbulenties’ mee...Onze veldleider en zijn vrouw gaan begin juni 2007 voor een jaar op verlof. En het lukte tot nog toe niet om een vervanger voor hem te zoeken. Daarnaast is het niet zeker of ze terug zullen keren naar Mali, vanwege de gezondheid van zijn vrouw. Onzekerheden voor het veld, waar op dit moment nog geen antwoorden op te vinden zijn.

Toch is er zo’n duidelijke groei te zien, in hoe we op ‘zulk nieuws’ als team, groep reageren. En hoe we hiermee omgaan. Met z’n allen hebben we gezegd het alleen van God te willen verwachten. Hij is soeverein. Hij heeft de antwoorden al klaarliggen, waar wij nog blind zijn voor hetgeen voor ons ligt. We hebben als team dan ook ‘besloten’ een verwachtende houding aan te nemen, in de positieve zin van het woord...

20 februari 2007

Conferentie in Segou

Woensdag 21 februari t/m zondag zijn we niet in Bamako, maar in Ségou. Voor onze jaarlijkse gebedsconferentie als team.

Om jullie een idee te geven in wat voor stad we vertoeven, hierbij een foto! We naderen in ieder geval het water ;-) Al is zwemmen hierin waarschijnlijk niet verantwoord...

18 februari 2007

Opéra du Sahel

Van tijd tot tijd blijven we ons verbazen in Mali / Bamako. Dit weekend vond de ‘grande première’ van een grootste opera plaats in Bamako, genaamd de “Opéra du Sahel”…Ook wij kregen de mogelijkheid om de opera bij te wonen. Het was een geslaagde, maar vooral culturele avond.

Het hart van de opera is een klassiek, Afrikaans verhaal. De opera vertelt het verhaal van de vrouw Bintou Were, die samen met een groep mannen door de Sahel richting Europa trekt. Allen moeten fysieke ontberingen doorstaan, en meerdere mannen claimen de vader te zijn van het kind dat de vrouw in haar buik draagt. Hoe dichter de groep de grens met Europa nadert, hoe meer de vraag zich aandient waar het kind zal opgroeien: in Afrika of in Europa.

Ook wij worden met regelmaat geconfronteerd met Malinezen die denken dat in Europa / Nederland het geld en de banen voor het oprapen liggen. In hun redenering keren tenslotte de Malinezen die daadwerkelijk naar Frankrijk en elders vertrekken niet meer terug. Conclusie: het moet er wel beter zijn! Nou, wij hebben tijdens onze taalstudie andere dingen gezien. Flats met honderden Afrikanen / Malinezen bij elkaar, waarvan een klein deel inkomen binnenbracht om de hele groep te voeden. Niets beter, eerder ongelukkiger. Maar ja, de schaamte om terug te keren met lege handen houdt velen tegen.

Het verhaal van de opera was dan ook op feiten gebaseerd. Gestoken in een heel eigen, Afrikaans jasje. Een genot om naar te kijken en te luisteren vond ik zelf. Al was een en ander niet altijd goed te volgen, omdat er maar liefst vier talen werden gesproken / gezongen. Helaas was geen van deze Frans ;-) Wel Bambara…maar of ik daarvan alles mee heb gekregen, durf ik niet te beweren.

Het decor, geluid en alles was mooi opgezet. Zo aan het randje van de Niger. De tweede brug die leidt naar de stad was voor deze gelegenheid zelfs afgezet. De eerste avond was een deel van het Koninklijk Huis op bezoek. Dit omdat wijlen Prins Claus, die een deel van zijn jeugd in Tanzania doorbracht en in Afrika werkte, grote belangstelling had voor de Afrikaanse cultuur en voor opera. De Sahel vormde zijn inziens de basis voor veel talent met name op het gebied van dans, muziek, theater, vormgeving en mode. Prins Claus zag een opera voor zich waarin Afrikaanse musici en acteurs excelleren.

En dat is gelukt…Ook Nederland wordt van de zomer met deze opera vereerd, tijdens het Holland Festival op 7, 8 en 9 juni 2007. Kijk ook eens op www.sahelopera.com.

13 februari 2007

Busreis vol verrassingen

Tijdens de terugreis vanuit Bobo (Burkina Faso) kon ik het niet helpen ‘weg te dromen’ bij de gedachte aan de comfortabele heenreis…wat een verschil ;-) De heenreis kon ik meerijden met collega’s (Toyota pick-up, niet teveel mensen, versnaperingen en airco), terwijl ik op de terugweg plaatsnam in een tot de nok toe gevulde, maar vooral kokendhete lange afstandsbus.

Deze bus was niet alleen afgeladen met zoveel mogelijk personen, ook nog eens met zoveel mogelijk spullen onder de stoelen, in het gangpad en bovenop het dak. Bij een oneffen weg naar beneden dreigde hij meer dan eens uit balans te raken. Elke keer haalde ik opgelucht adem als de bus weer ‘wiel’ zette onder aan een schuine heuvel. Ik bekeek een en ander per deelaspect van de reis.

Eén ding wist ik echter zeker na een reis van ongeveer 10 uur (terwijl deze normaliter zo’n 4,5 max. zou moeten zijn)….Ik zal niet snel, zeg nooit nooit, meer een bus nemen om de grens over te gaan. Binnen Mali is het goedkoop vervoer, maar daar buiten wordt de stressfactor alleen maar hoger. Laat me een paar voorbeelden geven van deze ‘ultieme cultuurervaring’ ;-)

De bus was zo volgeladen, dat na enkele kilometers te hebben gereden er al een ‘correctie’ moest worden gemaakt. Iedereen er weer uit, het onderstel van de bus corrigeren (vraag me niets precies welk deel) en toen weer inladen. Hmm, dat begint goed dacht ik, het kon wel eens een lange rit worden.

De echte ellende begon echter pas bij de beide grenzen, Burkina Faso en Mali. De bus leek het ideale vervoermiddel te zijn voor hen die hun ID-papieren niet in orde hadden. Vaak kwamen ze er af door 1.000 CFA (ruim 1,5 euro) te betalen, al ging die vlieger niet altijd op. Het (steekpenningen)systeem wordt dan ook in stand gehouden door dit alles. Het is goedkoper voor de partij zonder papieren en de douanier wordt er ook niet slechter van.

Het wordt alleen wel lastig als je als passagier (met papieren tip top in orde) niet aan deze praktijken mee wilt doen. Iedereen werd dan ook gesommeerd om 1.000 CFA te betalen. Ikzelf was net met Boven in debat over het feit dat ik op duidelijke, maar niet al te onvriendelijke manier wilde gaan zeggen dat ik het bedrag niet wilde betalen. Laat ik nu de enige zijn die zo m’n paspoort terug in handen krijg gedrukt ;-)

En ja, dan barst er enige discussie los. Waarom ik als blanke (met geld…) de gevraagde 1.000 CFA weigerde te betalen. Op die manier kreeg ik wel de kans om uit te leggen waarom ik anders wilde zijn. Even later ontkwam ik er echter met geen mogelijkheid aan om 200 CFA (per persoon) te betalen, omdat de bus moest worden geëscorteerd. De kans op bandieten was groot, het was al laat, en even later stapte er dan ook een douanier met grote radio binnen. Als hij nu een geweer bij zich had, had ik er misschien nog iets van begrepen ;-)

Ondanks het afzien en lange tijd in de rij (bij de grens) en buiten staan, was het toch de moeite waard om een keer een busreis als deze mee te maken. Het is bijzonder om te zien hoe de passagiers in de bus zich gedurende de reis tot een groep omvormen. Een ieder let en zorgt voor elkaar, er worden menige contacten gelegd. De relationele kant van de Afrikaanse samenleving komt ook in een bus volledig tot uiting.

Is weer eens anders dan mijn dagelijkse busreis soms naar Wassenaar (was werk), terwijl iedereen z’n neus in krant of boek heeft gestoken. Maar blij was ik wel, toen ik na 10/11 uur weer voet op vaste bodem kon zetten. Want vermoeiend is het wel...

09 februari 2007

Burkina door een lens

Onze laatste video lesdag zit er op…we hebben deze intensieve week met een gezamenlijk etentje afgerond. Ik voel me keer op keer bevoorrecht hoeveel diverse en interessante mensen we tijdens ons werk in Mali mogen ontmoeten. Daarbij uiteraard niet alleen denkend aan mensen met een blanke huidskleur ;-)

De vriendelijke atmosfeer die er hangt in Bobo / Burkina Faso heeft me ook dit keer weer gegrepen. Op sommige vlakken is Burkina zo anders dan Mali. Ikzelf leg daarbij altijd weer de link naar de 10% christenen (tegen 2% in Mali) die het land bewonen. Maar echt maatstaven kan ik deze gedachte eigenlijk niet.

Gisterenmiddag bijvoorbeeld kwam ik er ‘tot mijn schrik’ achter dat mijn 7-daagse visum diezelfde dag afliep. Ik had namelijk mijn visum aan de grens gekocht en had deze in Bobo moeten verlengen. Geen probleem werd er op de cursus gezegd. Dan rijden we na de les en voor het avondeten gewoon even langs bij het douanekantoor.

Gewoon even langs? Na 6 uur in de avond? Ik had al allerlei scenario’s voor ogen (Ewien een dag eerder het land uitgezet wegens aflopen visum etc.), omdat zulke flexibiliteit in Mali vrijwel (laten we optimistisch blijven ;-) niet wordt getoond. Tot mijn verbazing mogen we direct een papier invullen en – bij het tonen van de bon voor het visum bij de grens ontvangen - kan ik de volgende morgen een visum laten aanmaken. Gratis en voor niets!! De man vertelt me dan ook triomfantelijk dat ik nog 83 dagen extra in Burkina kan blijven….

‘k Heb echter nog één hobbel te overkomen. Mijn laatste pasfoto’s zijn vergeven bij de grens. Hoe kom ik zo snel aan pasfoto’s. Ook dat wordt in mum van tijd opgelost. We rijden naar een Koreaans fotobedrijfje ergens op een hoek. De medewerkers zijn al bezig op te ruimen, maar luisteren geduldig naar onze vraag. Pasfoto’s? Ook weer geen probleem….De manager – een bekende van onze host - komt een en ander persoonlijk coördineren.

Of ik even direct mee wil lopen? Ik word in een klein hokje – vergelijkbaar met Nederland – op een kruk gezet. Er hangt zelfs een spiegel om nog even mijn verwaaide haren recht te strijken. Terwijl een medewerker een fotocamera haalt, verbaas ik me over het vele fotoapparatuur (reflectoren, lampen, etc) er om me heen staan opgesteld. Als ik niet beter wist zou ik denken bij ‘Foto Klein’ in Nederland was neergestreken.

Totdat de man + fotocamera weer opdook. Grinnikend moest ik erkennen dat dat plaatje toch wel echt Afrikaans leek. Maar goed, met de snelheid van een sneltrein beschikte ik een dag later toch mooi over een vernieuwd visum. In sommige streken, op sommige momenten is de ‘klant dus echt koning’.

De video-seminar was echt een leerzame en bijzonder goede week. Nu al het geleerde nog in de praktijk brengen, ten gunste van de Malinesen / Malinese kerk. Zonder daarbij alleen mijn ‘storylijn’ te volgen ;-)

05 februari 2007

Hersenkrakers

Een groet vanuit Burkina Faso...De plek waar de video-seminar wordt gehouden...een (tot nu toe) goede, maar pittige eerste dag! Er valt veel te leren in weinig tijd. De groepssfeer is echter erg goed en dat komt de seminar ten goede. Domme vragen bestaan er dan ook niet, al zijn er wel vragen die een glimlach opwekken ;-)

De conferentie is niet alleen vermoeiend vanwege de vele nieuwe stof. De voertaal deze dagen is Engels en dat vermoeid mijn NL/FR/Bambara hersenen. Ben niet meer gewend zo intensief in een klaslokaal vol Engelse klanken te bivakkeren. En dan ook nog mijn wensen en behoeften op vele vlakken in deze taal te uiten. Doe mij maar Nederlands, dat werkt een stuk beter.

Over Nederlands gesproken. Zondag in een kleine, Franse kerk bleken de Nederlanders in de meerderheid te zijn! Van het die dag 20 tellende publiek, bleken maar liefst 11 oorspronkelijk van Nederlandse huize te zijn. Wat is de wereld wat dat betreft klein. Ook de vrouw van de Afrikaanse dominee is Nederlands. En waar zag ik dit aan? Juist ja, de klompjes aan de voeten van haar kleinste kind. Er staat in ieder geval voor deze week alvast een Nederlands bezoek gepland!

Maar terug naar de seminar...De cursustrainer is een man van mijn leeftijd, werkzaam bij National Geographic (NG). Iemand die op makkelijke en toegankelijke wijze kan vertellen over zijn ervaring vanuit de praktijk. Grappend merken we zo nu en dan op dat 'als we maar 25% kwaliteit van zijn videos leveren', we het al bijzonder goed doen. Er gelden dan ook hoge standaarden bij een wekelijks natuurprogramma bij NG.

Tussendoor leren we ook de cursisten en trainer persoonlijk kennen. Zo vertelde de laatste bijvoorbeeld vandaag dat christen zijn bij een organisatie als NG niet altijd even makkelijk is. Met name hun maandelijkse ‘magazine’ heeft toch vaak een erg ‘evolutionaire’ insteek. Hij vertelde ons dan ook dat het niet makkelijk was om christen te zijn in zijn vak. Hij vergeleek het ook wel met je favoriete nieuwskeuze in Amerika. Wanneer je eenmaal ‘overtuigd’ Democraat of Republikein bent, zul je altijd afstemmen op een bepaalde nieuwsorganisatie.

Vanavond heb ik een andere culturele ervaring opgedaan. Eén die me al voorspelt was toen Anco en ik naar de bijbelschool gingen. De ‘superbowl’ van American football. Hier bevond ik me dan in een kamer vol met ‘Chicago Bears’ en ik-ben-de-naam-van-de-andere-partij-vergeten aanhangers. Coke, snacks en football op een groot scherm. Alsof ik de voetbalfinales afgelopen zomer herleefde ;-) Alleen dit keer begreep ik hoofdzakelijk de regels niet.

Onze trainer heeft echter niet alleen verstand van videos, maar (zoals een échte Amerikaan betaamd) ook van American football. Ik ben er vanavond in ieder geval achter gekomen dat het best aardig is om te bekijken, wanneer je de regels eenmaal doorkrijgt ;-)

p.s.
Ik heb van Anco gehoord dat hij het goed maakt en vandaag of morgen naar Sevare zou gaan...