Kerst in Kin(shasa)

Vrijdag togen we voor de laatste maal naar Kin(shasa), de hoofdstad van Congo. Na een lange, enigszins roekeloze taxirit kwamen we op tijd aan om een internationale Kerstavondviering mee te maken. Toch leuk om dit mee te vieren in 'ander Afrika'.

De eerste Kerstdag stond in het teken van een gezamenlijke maaltijd bij een Nederlandse vriendin in Kin. Eerst lekker uitslapen en bijkomen van onze laatste hectische dagen in Boma. Niet alles liep volgens plan, maar dat past nu eenmaal bij Afrika :) Bedrijven die hun afspraken niet nakomen, werk dat veel trager voortkabbelt dan gepland, etc. Heel frusterend wanneer je bedacht had dat (letterlijke) verlichting van de Theologische Faculteit met Kerst een praktisch 'Kerstcadeau' (Feest van het Licht) kon zijn.

Terug naar de Eerste Kerstdag. Lekker rustige dag met allerlei mensen over de vloer. Lopend buffet, potje voetballen op het balkon met één van de Congolese kids, over de schouder van de kids meekijken naar een animatiefilm. Relaxed!

De Tweede Kerstdag stond in het teken van een bezoek aan het Bonobo reservaat. Een mooie plek in druk Kinshasa waar je lekker kunt wandelen en genieten van de natuur. Ook de Bonobo's deden hun best ons te vermaken (zie foto). Ze staan erom bekend dat ze speels zijn, intelligent en onderling geen ruzie maken (make peace no war).

Morgen nog een kort dagje stad om wat laatste zaken te regelen en op zoek naar een taxi om dinsdag naar het vliegveld te gaan. Het verkeer is altijd weer een uitdaging in een overvolle stad als Kinshasa. Men raadde ons zaterdag al aan om écht op tijd op pad te gaan, omdat je uren in de file kunt staan als je op het verkeerde moment van huis vertrekt. Waar hebben we dat meer gehoord / meegemaakt? :)

Al met al was onze tijd in Congo uniek, uitdagend en in meerdere zin confronterend. We kijken nu met andere ogen naar een land als Mali. Hoe verschillend kan het leven in een ander deel van Afrika zijn.

Ik zie er nog niet naar uit om het kleffe weer voor de koude snijdende wind in te ruilen, maar tegen de tijd dat we op Brussel landen zal het wel weer goed zijn. Maak er iets moois van in de laatste week van het jaar 2010. Tot binnenkort allemaal!

Ik bel, dus ik besta!

Tijdens onze (extra) lange taxi rit van Boma naar Kinshasa was deze titel al in mijn hoofd opgekomen. Hoe dit verder vorm te geven, wist ik toen nog niet :)

Bellen in Congo lijkt wel een eerste levensbehoefte. Overal zie je mensen bellen : in de taxi, op de straat, bij de kassa van de supermarkt etc. Het gaat zelfs zo ver dat tijdens de les de leraren ook gewoon hun biepende mobiel oppakken. Een telefoongesprek gaat letterlijk voor alles.

Dat de telefoonmaatschappij(en) rijk worden in Congo staat buiten kijf. Maar hoe de over het algemeen arme bevolking zoveel unités (belminuten) kan aanschaffen, is ons tot op heden nog een raadsel. Want bellen is duur in Congo. Veel gesprekken lijken zich ook vaak op te lossen in het niets, de miscommunicatie als gevolg van ruis (lees : een overbelast netwerk) is enorm.

Niet alleen over de telefoon komt deze miscommunicatie regelmatig tot stand, ook in het dagelijkse leven. De administrateur verwoordde het als volgt : 'Bij ons – Congolezen – staat wat we zeggen vaak mijlenver af van wat we doen'. Want praten kan de gemiddelde Congolees wel. Maar lukt het hem ook daadwerkelijk om deze woorden om te zetten in daden ?

We hebben tijdens onze weken in Congo wel heel duidelijk gezien (en ervaren) dat het ondernemingsklimaat in Congo niet bepaald stimulerend werkt. Kom je eens met een nieuw en iniatiefrijk idee / bedrijf, dan wordt het je binnen de korste keren onmogelijk gemaakt om daar in door te breken. Belasting hier, belasting daar. In 'no time' wordt een (ongewilde) zaak tot stilstand gebracht.

Met name de grote groep jeugd raakt hier ontmoedigd door. Tijdens een gesprek met onze buurjongen in een caféetje, kwamen die frustraties nog eens duidelijk boven. De gemiddelde (jonge) Congolees wil dan ook of naar Europa, of doorstuderen (een vriendin noemt het bijna een ziekte). Nog een studie erbij, en nog één. In de hoop dat één van die diploma's garantie biedt op een betaalde baan. Terwijl het algemeen niveau van de studies toch ver onder de maat is.

Het gaat me vaak echt aan het hart wanneer we weer een teleurgestelde jongere (op straat) tegenkomen. Echt praktisch verder helpen kunnen we hen vaak niet, anders dan hen te bemoedigen en van enige raad bij te staan. Uiteindelijk zal er toch een ommekeer moeten plaatsvinden van binnenuit. Zullen de mensen er voor moeten kiezen om het algemeen belang voor het eigen winstbejag te laten gaan. Want het is en blijft lastig een land (verder) te helpen dat niet echt geholpen wil worden !

Toch proberen we ons ook te richten op de positieve dingen. De mensen op strategische plekken die wel degelijk met een kritisch oog naar de samenleving durven te kijken. Die meer dan klaar zijn voor een frisse wind. Die ons verder helpen op de meest onverwachte momenten.

Bierfabriek schiet te hulp

We zijn onze laatste weken in Congo ingegaan. Gezien de weersberichten vanuit Nederland, zal ons systeem aan het einde van deze maand een flinke schok krijgen :) Brr, wat is het koud bij jullie zeg! En dan lopen we hier puffend en zwetend rond. Want anders dan in Mali is de luchtvochtigheid hier over het algemeen hoog.

Ons eerste weekend in Congo kwamen we in contact met een aantal Nederlanders. Eén daarvan bleek 'onze buur-buurman' in Boma te zijn. Hij is verantwoordelijk voor het reilen en zeilen van de Bralima, de bierfabriek bij ons onderaan de heuvel. Je moet begrijpen dat er heel wat bier wordt gedronken in Congo, er is dus (soms helaas) wel degelijk een markt voor ...

Na dit eerste contact werd het op een gegeven ogenblik een goede gewoonte om eens per week bij onze mede-Nederlander op bezoek te gaan. Om niet alleen van het gezelschap, maar ook van de airco en een verfrissing te genieten. Waar wij met de school vaak vrijwel weinig tot geen spanning hadden, had de fabriek dit wel. Zij zijn tenslotte hiervan afhankelijk om de fabriek draaiende te houden.

Tijdens één van deze avonden kwam de nood voor een eigen trafo op tafel. Wellicht had Bralima wat we zochten, werd gezegd. Of we niet eens konden komen kijken. Zo gezegd, zo gedaan en het bleek precies te zijn wat we zochten.

Om een lang verhaal kort te maken...Vrijdag kwam de directrice van de Bralima langs met een brief die ons vertelde dat de trafo aan de school geschonken word. Wie had hier op durven hopen? We hebben het toch al gauw over een geschenk van rond de 10.000 dollar!

Begin volgende week wordt de trafo op het schoolterrein gebracht en zal men een kleine ceremonie houden om 'de deal' te beklinken. Fotootje erbij en dan kan het echte werk beginnen. Momenteel wordt er al het nodige graafwerk verricht door vier jonge mannen.

Het ziet er dus naar uit dat de trafo voor ons vertrek wordt geïnstalleerd. Als alles meezit zelfs al in de komende twee weken. Een (uitbundig) feest staat op de planning wanneer een en ander daadwerkelijk is gerealiseerd. Dat wil ook wel na al die jaren van slechte spanning :)

De directrice van Bralima was vrijdag oprecht geschokt. Dat een school met ruim 60 leerlingen (+ gezinnen) toch zo lang 'in het donker' kan zitten. Zij had zich al zorgen gemaakt en gevraagd of ze daar - als Bralima - niets aan konden doen. Geweldig hoe een en ander op deze manier in elkaar zal gaan passen!

In dit geval kwam God letterlijk niet te laat :) We houden jullie graag van de vorderingen op de hoogte!