Movies that matter!

Het kostte wat moeite om naar onze voorkeursfilm te kunnen op het 'Movies that matter' festival, maar dan heb je ook wat :) Een vriendin en ik maakten bijna een sprongetje van blijdschap toen we uiteindelijk - met onze naam op de reservelijst - nog net op tijd een kaartje wisten te bemachtigen.

Dit internationale film- en debatfestival presenteert ieder voorjaar zo'n 70 human rights speelfilms en documentaires en dagelijkse talkshows en debatten met internationale gasten. Een bezoek aan dit festival zag ik dan ook vooral als een manier om (nieuwe) inspiratie op te doen.

De film waar wij voor waren gekomen - Children of War - ging over kindsoldaten die geronseld werden om te vechten voor het Lord's Registance Army in het Noorden van Oeganda:

Drie jaar lang volgt Children of War een groep voormalige kindsoldaten in een rehabilitatiecentrum in het noorden van Oeganda. De kinderen ondergaan een proces van trauma therapie en verwerking. De documentaire, gedeeltelijk gefilmd in het zwart-wit, toont naast het vele verdriet, ook de kracht en de hoop van de kinderen.

Naar schatting 35.000 kinderen zijn tijdens de oorlog in Noord-Oeganda door het Verzetsleger van de Heer (Lord’s Registance Army) ontvoerd uit hun huis, school of dorp. Deze rebellengroep, onder leiding van de door zichzelf benoemde profeet Joseph Kony, leidde de kinderen op tot soldaten of gaf ze weg als seksslavinnen. Dit ging gepaard met misbruiken, religieuze indoctrinatie en het gedwongen meedoen aan bruut geweld.

De filmmaker richtte de camera met name op de kinderen die op wonderbaarlijke wijze uit het leger wisten te ontsnappen. En welke belangrijke rol het Rachele Rehabilitation Center inneemt bij de opvang van de jonge slachtoffers. Een team van coaches helpt de kinderen middels rollenspellen en (groeps)gesprekken bij de verwerking van hun trauma’s en werkt toe naar de uiteindelijke hereniging met hun achtergebleven families.

Dus geen nadruk op de oorlog met al haar ellendige facetten, maar juist op de hoop en herstel van deze veerkrachtige kinderen. Het is (letterlijk) ongelooflijk om te zien wat deze kinderen op zo'n jonge leeftijd al hebben doorgemaakt. Daar kun je je geen voorstelling bij maken hier in het 'relatief veilige Westen'. "Ik heb mijn hoop verloren, maar mijn toekomst nog niet!", sprak een oud kindsoldaat na afloop tijdens de paneldiscussie.

Tijdens genoemd paneldiscussie kwamen er interessante aspecten naar voren, er zaten verschillende kopstukken in het publiek. De ambassadeur van Oeganda in Brussel was ook vertegenwoordigd en kon waardevolle veldervaring toevoegen. Ik ergerde me soms aan een enkeling die vanuit zijn Nederlandse hokje de film had bekeken. Daarmee probeer je nu eenmaal mijns inziens appels met mango's te vergelijken...

Deze avond heeft wel weer het verlangen in me aangewakkerd om actiever aan de slag te gaan met de wens ook een documentaire te maken in Mali. Er zijn ook daar zoveel aspecten in de samenleving die aan de aandacht van het Westen dreigen te ontsnappen. Makkelijk is het echter niet, om hiervoor een goed team - en de middelen - bij elkaar te krijgen. Zeker weer een actief punt van gebed ...

Wat een contrast was deze avond vergeleken met de avond erna. Toen kreeg ik de gelegenheid om een lezing bij te wonen van natuurfotograaf Edwin Giesbers. Heb er maar één woord voor over: wauw! Wat een geweldige platen liet hij zien, zowel heel dichtbij als ver weg (Borneo). Ik moest tijdens de 2 uur durende presentatie oppassen dat mijn mond niet de hele tijd open bleef staan :)

Terwijl ik hiervan genoot, worstelde ik nog wel enigszins om van de beelden van de avond ervoor los te komen. Het leed veroorzaakt door de mens afgewisseld met de Bovennatuurlijke schoonheid van de natuur. In ieder geval heb ik op beide avonden weer voldoende inspiratie en uitdagingen opgedaan. Zij het op wel heel verschillende fronten :)

Grensoverschrijdende vriendschap

Het wonen en werken in het buitenland levert vaak bijzondere vriendschappen op. En dan lijkt de wereld ook opeens heel klein. Zo zaten we gisteren aan tafel met (ex) Mali vrienden en een (ex) Congo vriendin.

In Congo kwamen we onze (ex) Mali vrienden weer tegen en leerden we via hen de inmiddels (ex) Congo vriendin kennen. Begrijp je 'm? :)

Het is altijd weer een genot om herinneringen aan vervlogen tijden op te halen. Doordat je allemaal in hetzelfde land hebt gewerkt, heb je vaak ook aan twee woorden genoeg. Voeg daaraan toe een gezonde dosis humor en het plaatje is compleet.

Bij het afscheid van één van deze (ex) Congo vrienden, bezochten we een Congolees straat theater. We waren onder de indruk van het talent dat werd neergezet met zo weinig middelen. Een 'aftands podium' met rijen plastic stoelen, minimale verlichting en geluid ... En dat midden in een wijk, zodat met name het gewone publiek ervan mee kan genieten.

Kosten laag, plezier des te groter. Je kon toen echt zien dat muziek en cultuur een heuse uitlaatklep voor de Congolezen is. En talent is er des te meer, omdat iedereen het (harde) dagelijkse leven wat aangenamer wil maken. Een 'reminder' voor mij ook weer dat een goed product / goede voorstelling neerzetten niet altijd samen hoeft te gaan met grote budgetten en dure apparatuur. De juiste mensen op de juiste plaats, dat is veel belangrijker!

Die avond vond er een dansvoorstelling plaats, enigszins te vergelijken met het Nationaal Ballet in Nederland. Wat een energie, wat een enthousiasme spatte er van het podium af.

Aan het einde van de voorstelling daalde men af om ook het publiek het podium op te krijgen. Ik durfde niet goed en hield het af. Tot mijn verbazing zag ik Anco op een gegeven moment wel het podium betreden. Dat terwijl hij altijd beweert dat zijn lichaam en ritme geen goede combinatie vormen :)

Zie hier het bewijs, een dansende Anco in de maat van de Congolese muziek. Zo zie je maar weer, wat een avondje bijpraten voor herinneringen naar boven haalt :) Het is goed om alle dagen te blijven genieten van de kleine dingen. Helemaal in een land (of zal ik zeggen wereld?) waar - naar onze maatstaven - nog zoveel mis dreigt te gaan...

Hoop voor de toekomst!

Het duizelt me weleens de laatste dagen: een aardbeving en vloedgolf in Japan (Officieel meer dan 14.000 doden en vermisten in Japan, berichtte nu.nl), met als gevolg een crisis met Japanse kerncentrales. Aanhoudende strijd in Libië en andere delen van Noord-Afrika, het Midden-Oosten en ga zo maar door...

Tijdens mijn metrotochtje zaterdag naar Rotterdam - met Amsterdam als vervolg - schoot dit alles door me heen. Ik keek eens om me heen en zag al mijn mede-reizigers met andere ogen. Kenden zij (de) hoop? Hadden zij een toekomstverwachting waarin ze al deze gebeurtenissen kunnen plaatsen?

Zijn al deze rampen dan toch een straf van God, zoals een Japanse minister beweerde? Vanuit de bijbel (Mattëus 24 / Rede over de laatste dingen) kunnen we aangeven dat al deze rampen ons niet verbazen en ons ook niet met angst vervullen. Mooi vond ik het dan ook om juist nu een overdenking te lezen van Corrie ten Boom, getiteld:

Wat Hij maakt, kan Hij herstellen

Ergens in Rusland woonden veel mensen in een groot huis, opgedeeld in appartementen. Het souterrain stond vol rommel van al de gezinnen. Daartussen lag een prachtige harp, die niemand had kunnen repareren.

Op een avond, toen er veel sneeuw lag, vroeg een zwerver of hij in het gebouw mocht slapen. De mensen maakten een plekje voor hem vrij in een hoek van de kelder en hij was blij dat hij daar mocht overnachten.

Een poosje later hoorden de mensen prachtige muziek uit de kelder komen. De eigenaar van de harp rende naar beneden en zag de zwerver op de harp spelen. 'Maar...hoe heeft u die gerepareerd? Wij kregen het niet voor elkaar', zei de eigenaar.

De zwerver glimlachte en antwoordde: 'Ik heb die harp jaren geleden zelf gemaakt, en als je iets hebt gemaakt, kun je het ook repareren.'

Hieruit putte ik weer hoop dat God alles heeft gemaakt en dat er niets buiten Hem om gebeurd. Hoe moeilijk dat soms ook te plaatsen is voor ons, wij zien slechts een deel van 'het plaatje'... En zoals eerder genoemd: God komt nooit te laat! Ook niet voor Japan, Libië en alle andere streken. Daar houd ik me met beide handen aan vast!

Vroeg uit de veren

Afgelopen dinsdagochtend vroeg (half 6) waren we weer te gast in het EO radioprogramma 'De nacht op 1'. Het laatste half uur van dit 4-uur durende programma wordt contact gelegd met Nederlanders die werkzaam zijn in het buitenland ...

Normaliter zitten we dan met z'n tweeën aan de telefoon, maar wegens ziekte was Anco dit keer uitgeschakeld. Best spannend vond ik dit, maar ik vond het ook wel weer een mogelijk groeipunt voor mezelf :)

Aan de andere kant van de lijn sprak een ZOA-hulpverlener die in Sri Lanka woont, het land dat de laatste maanden geteisterd werd door hevige overstromingen. Tot mijn stomme verbazing had dit nieuws niet tot nauwelijks het Nederlandse nieuws gehaald. Hoe concurrend kan het aanbod aan nieuws vaak zijn?

Naast vragen over ons werk nu in Nederland en normaliter in Mali, spraken we ook over de opstanden in Libië. Zoals eerder geschreven raakt dit ook Mali, omdat de Malinese President een goede vriend van de Libische leider is (of inmiddels was?). Hij investeerde veel in Mali en bouwde zo als het ware zijn koninkrijk. Hiermee verwierf hij toch als het ware een soort heldenstatus.

Ook werft hij op grote schaal jonge Toearegs om te vechten voor zijn wankelende regime. Volle vliegtuigen trekken richting Libië met de belofte op wapens en geld. Waarom deze steun zou je zeggen? De gemiddelde Malinees is ook niet gek en goed op de hoogte van de wereldpolitiek. De armoede spiraal en onvrede met je land gaat diep en kan aanzetten tot een daad als deze.

'We zijn erg bezorgd, want ongeacht of Kadhafi wint of verliest, dit heeft straks consequenties voor ons', zei Abdou Salam Ag Assalat, voorzitter van de regionale volksvertegenwoordiging in Kidal in het noordoosten van Mali. Hij vreest het ergste wanneer de jongeren terugkeren met wapens en de regio mogelijk destabiliseren. De autoriteiten pogen de uittocht tegen te gaan en vooral voormalige rebellen ervan te weerhouden naar Libië te gaan maar dat is moeilijk. 'Kadhafi's lange arm is hier aan het werk, hij weet wie te benaderen. Ze gaan in groepen op reis. Naar verluidt zijn er zelfs vliegreizen naar Libië vanuit Tsjaad'.

De circa 1,5 miljoen Toearegs zijn nomadische Berbers, die leven in een gebied dat is verspreid over Niger, Mali, Algerije, Libië en Burkina Faso. Deze moslims staan er bekend om dat niet de vrouwen maar de mannen een sluier voor hun gezicht dragen. De afgelopen decennia kwamen Toearegrebellen verschillende keren in opstand tegen de autoriteiten van Mali en Niger. [bron: de Gelderlander]

Wil je meer horen van het interview? Surf dan naar 'de Nacht op 1' en scroll door naar het laatste half uur van het programma.

Mocht je tijdens het luisteren iets te doen willen hebben, tel dan alle genoemde 'uh's' :) Op een gegeven ogenblik betrapte ik mezelf erop dat ik in gedachten aan het tellen was. Kwam overigens ook omdat Anco en ik de zondag ervoor naar een aflevering 'Man bijt hond' keken, waarin voorbijgangers werden gevraagd aan een spelletje 'zeg geen uh' mee te doen.

In de praktijk blijkt toch dat als je enigszins zenuwachtig bent (check!) en nadenkt over het antwoord op een vraag (check!), je vaker geneigd bent het woordje 'uh' te laten vallen. Let op: zodra je er op gaat letten, lijkt het alleen maar erger te worden. Al happerend vervolg je dan je verhaal :)

Foto jonge Toeareg: Lies Hesselman (columbusmagazine.nl)

Dichtend de dag door

Vandaag heb ik heel wat uren in de auto gezeten en dan stem ik regelmatig de radio af op de EO/ Dit is de dag. Een informatieve live-talkshow met gevarieerde gasten uit het nieuws die worden bevraagd door twee bekende EO-presentatoren.

In elke aflevering geeft een 'dichter bij de dag' tegen drie uur een eigen samenvatting van wat er aan tafel is besproken. Vandaag was dit Remon de Jong. Zijn gedicht wil ik jullie niet onthouden, de middag na een hectische verkiezingsdag.

Ate de Jong (Nederlands filmregisseur, scenarioschrijver en filmproducent, red.) maakt een film, ik heb het script gelezen
Het kost maar vijf miljoen, dus laten we fundraisen
Een echte neder thriller met een ingewikkeld plot
Waarin de hoofdrol voor blonde rechtshandige wordt

Die enorm heeft te lijden van een verwrongen wereldbeeld
Er worden spellen in gespeeld en zetels in verdeeld
De film is erg lang met enorm veel dialoog
Zonder daarin communicatie, dus een tweeweg monoloog

Het hele korte zinnen, dat zijn de acteurs gewend
Spreek in soundbytes, suggereer een happy end
Na een urenlang voorspel is de climax daar
Een goed punt om te stoppen, maar dan is de film niet klaar

Er volgt een love story met avances rechts en links
Wie gaat met wie, de truukjes zijn vaak slinks
Voor het slotstuk is het nodig dat u thuis fantaseert
Want het einde is nog open van de film Geert

Remon de Jong

En dan te bedenken dat eind mei pas de 'daadwerkelijke uitslag' rond zal zijn. Niet voor niets kwam het spreekwoord 'Vertrouwen komt te voet en vertrekt te paard' vandaag weer meerdere keren voorbij. Tussen vandaag en eind mei zit nog heel wat tijd, dat aldus de commentatoren vooral gebruikt zal worden om te lobby-en achter de schermen ...

Hmm, in dat licht weet Remon de Jong de verkiezingsuitslag goed onder woorden te brengen. Het einde is nog open, de uitslag nog niet in zicht!

Een ieder alvast een heel goed weekend toegewenst! Wij zullen morgen vrienden bezoeken in Zeeland. Even lekker uitwaaien en de boel de boel laten.